Emniyet Kemeri, ulaşım araçlarında yolculuk yapanların can güvenliklerini sağlamak amacıyla hazırlanmış güvenlik sisteminin adıdır. İki noktalı, üç noktalı ve dört noktalı emniyet kemerleri mevcuttur. Bu emniyet kemerleri araç içerisinde bağlı oldukları nokta sayısına göre adlandırılmıştır.

2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 78. Maddesinde “Sürücülerin ve yolcuların koruyucu tertibat kullanma zorunluluğu getirilmiş ve uymayanlar hakkında cezai işlem uygulanacağı” yasal zemine oturtulmuştur. Emniyet Kemeri takma zorunluluğu 2918 Sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 150. Maddesinde en son yapılan 19/2/2014 tarih ve 28918 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan şekli ile ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.

Emniyet Kemeri;

1-Çarpmanın şiddetini azaltır, çarpma etkisiyle vücutta meydana gelen sarsıntının kademe kademe azalmasını sağlar,

2-Çarpmanın etkisiyle oluşan kuvveti vücudun değişik yerlerine eşit olarak dağıtarak ağır yaralanma riskini minimize eder,

3-Kaza anında araç içerisinden fırlamayı önler,

4-Ufak çaplı kazalarda ciddi yaralanmaları büyük oranda engeller,

5-Kalp, kafa ve omurilik gibi hassas organların kaza anında bir yere çarpmasını ve yanında bulunan diğer yolculara çarpmasını önler.

Araç kullanmak her zaman dikkat ister ve hafife almaya gelmez, küçük bir dikkatsizlik ve gözünü bir an yoldan ayırmak kazaya neden olabilmektedir. Emniyet Kemeri kazayı engellemez ancak kaza anında yukarıda belirtilen riskleri en aza indirir. Emniyet Kemerinin en önemli sağladığı fayda çarpma anında çarpmanın etkisini azaltmak ve araç içerisindeki kişilerin dışarı fırlamasını önlemektir. Kısa mesafede emniyet kemeri takmanın bir fayda sağlamayacağını düşünebilir, ancak bilimsel araştırmalar bunun tam tersini söylemektedir. Genellikle yaralanmalı ve ölümlü trafik kazalarının, varma noktasına 30-40 km kala ve 50-60 km hız sınırının altında gerçekleştiği görülmektedir. Emniyet kemeri ile alakalı bilinen en yaygın yanlış ise arka koltuktaki insanların kemer takma zorunluluğunun olmamasıdır. Özellikle hızdan kaynaklanan trafik kazalarında, arka koltukta emniyet kemeri takmamanın, araçtan fırlama olasılığını yükselttiğini unutmamak gerekir.

Emniyet Kemerinin şu şekilde kullanılması önemlidir:

Araca binildiğinde aracı çalıştırmadan önce ilk yapılması gerekenlerden biri de emniyet kemerini kurallara uygun bir şekilde takmak olmalıdır. Emniyet kemeri, omuz üzerinden ve göğüs ortasından çapraz olarak çekilirken, alt kısımdan gelen emniyet kemerinin devamı ise kalçaların hizasından geçecek şekilde yuvasına takılmalıdır. Emniyet kemerinin işlevini yerine getirebilmesi için doğru takılmalıdır. Emniyet kemeri ile beden arasında boşluk kalmamalı ve kemer gergin olmalıdır. Ayrıca soğuk havalarda giyilen mont, kaban vb. gibi giysiler emniyet kemerinin etkinliğini azaltır. 10 yaşına kadar çocuklar, aracın arka koltuğuna monte edilen özel koltuklarda seyahat etmelidir.

“Ben kaza yapmam, yılların verdiği tecrübe ile iyi bir sürücüyüm” denilebilir. İyi sürücü olmak kaza yapılmamasını sağlayabilir, ama kötü bir sürücünün sizin aracınıza çarpmayacağına emin olabilir misiniz?

Trafik Kaza Tespit Tutanaklarından çıkarılan istatistiksel bilgi olarak, kaza anında en iyi yerin aracınızın içi olduğu ispatlanmıştır. Aracın dışına fırlatılma durumunda, ölüm riskiniz 25 kat daha fazladır. Bir trafik kazasında araçtan hiçbir engele çarpmadan fırlamak neredeyse imkânsızdır. Fırlama ile aracınızın ön camına, kaldırıma, kendi aracınıza veya başka bir araca çarpabilirsiniz. Emniyet kemeri araçta kalmanızı sağlayan ve sizi hayata bağlayan tek bağdır.

Kendini alacağı tedbirlerle değil de, “Emniyet kemerine gerek yok, hava yastığım var, o beni korur” düşüncesinde olan insanlar olabilmektedir.

Hava yastığı yalnızca önden şiddetli çarpmalara karşı ek bir koruyucudur. Sürücü için hava yastıkları, kemerlerle sabitlenmiş olan vücudun, baş ile direksiyon arasındaki temasını engelleyen bir tamamlayıcısıdır. Hava yastığı emniyet kemerinin etkinliğini % 40 oranında artırmaktadır ve emniyet kemerine yardımcı olmak için araca yerleştirilmiştir. Hava yastıkları yandan çarpma ve savrulmayı önlemede hiçbir zaman emniyet kemerinin yerini tutamaz.

Toplumdaki diğer yanlış düşüncelerden bir tanesi de “Hamileler için emniyet kemeri takmak sakıncalı olabilir” dir.

Motorlu araç kazalarında ceninin ölümü annenin de ölümüne yol açabilir. Doğmamış bebeğe sağlayacağınız en güzel koruma üç noktalı emniyet kemeri kullanmanızdır. Bel hizasındaki şerit çıkıntı, hamile karnının alt kısmından, karına baskı yapmayacak şekilde geçmelidir. Omuzdan gelen şerit ise normal kullanımdaki gibi göğüs kafesi üzerinden çapraz ve normale göre daha gevşek şekilde geçmelidir. Emniyet kemerinin her iki şeridi de doğru kullanılıyorsa, cenin için hiçbir risk oluşturmaz ve ayrıca hem annenin hem de bebeğin güvenliği sağlanmış olur.

Otomobil ile seyahat ederken emniyet kemeri kullanımı, % 45 oranında ağır yaralanma riskini azaltmaktadır. Aynı oran kamyonetlerde % 60’lara kadar çıkmaktadır. Büyük kazalarda emniyet kemeri kullanıyorsanız % 25’lere kadar hiç zarar görmeden atlatılabilmesi mümkündür. Emniyet Kemeri takma zorunluluğu getirildikten sonra ülkemizde yaralanmalı kaza ve ölüm oranlarında ciddi miktarda bir düşüş yaşanmıştır.

Bu yazıda emniyet kemeri kullanımı ile ilgili farkındalık oluşturma adına emniyet kemerinin kullanımı nasıldır, faydaları nelerdir ve emniyet kemeri hakkındaki hatalı düşünceler nelerdir? gibi sorulara yanıtlar bulabilirsiniz. Gelişmiş toplumlarda Emniyet Kemeri takmak artık bir kültür ve sorumluluk haline gelmiştir. Biz de ülkemizde bu konuyu ilkokuldan itibaren çocuklarımıza anlatarak bir kültür oluşturmalı ve toplumun bütün üyelerine bu konuda fırsat buldukça sosyal medyada, ekranlarda, filmlerde, afişlerde yer vererek bu konuyu işlemeliyiz. Emniyet Genel Müdürlüğümüzde düzenli olarak Özel Denetimler ile “Emniyet Kemeri” konusunda vatandaşımızı uyararak eğitilmesi ve uymayanlara da gerekli idari işlemlerin yapılması sağlanmaktadır.

Emniyet Kemerini Bağla, Hayat Güvenceni Sağla…