Başkanlığımız, ülkemizde 340.000 kişinin üzerinde istihdamıyla yıllık üç milyar euro büyüklüğe erişmiş olan kamu güvenliğini tamamlayıcı mahiyetteki özel güvenlik sektörü, 20.000 kişinin üzerinde istihdam ile 350 milyon dolar büyüklüğü bulunan sivil kullanım amaçlı patlayıcı madde sektörü ve 5.000 kişilik istihdamı ile yıllık 330 milyon dolarlık ekonomik büyüklüğü bulunan silah sektörlerine ilişkin düzenleme, yürütme, denetleme, stratejik hedef ve faaliyetlerini belirleme, sonuçlarını takip etme, mevzuatlarını geliştirme ve projeler üreterek bu alanlarda eğitim ve sınav faaliyetlerini yerine getirmekle yetkilidir.  Bu hizmetlerin yerine getirilmesi sürecinde, bahse konu sektör unsurlarının mevzuatları gereği ibraz etmesi zorunlu olan birçok fiziki belgenin dijital ortama taşınması ve çağın gerektirdiği teknolojik dönüşümü gerçekleştirmek amacıyla Özel Güvenlik Bilgi Sistemi Otomasyonu (ÖGNET), Patlayıcı ve Silah Bilgi Sistemi (PATBİS) ve Ateşli Silahlar Projesi (ASİP) isimlerinde 3 büyük proje hayata geçirilmiştir.

Özel güvenlik hizmetleri sektör kullanıcıları ile Başkanlığımız Merkez ve Taşra Birimlerinin de dâhil olduğu yaklaşık 100.000 kullanıcıyı bünyesinde barındıran ÖGNET ile iş ve işlemler daha hızlı, etkin ve maliyet yönünden asgari düzeye indirilerek gerçekleştirilmektedir. ÖGNET’ in harici kurumlar ile olan entegrasyonları sayesinde başvuru veya bildirimlerde kullanılmak üzere daha önce Valilik Özel Güvenlik Birimlerine getirilmesi gereken diploma, mali sorumluluk sigortası, harç makbuzu vb. fiziki evraklar, ÖGNET üzerinden dijital olarak sorgulanıp teyit edilerek vatandaşların dış kurumlara gitmeden işlemlerini tamamlamasına olanak sağlanmaktadır.

PATBİS Patlayıcı İşlemler Modülü ile sivil kullanım amaçlı patlayıcı maddelerin; üretim ve ithalinden depolanmasına, ihracına, satılmasına ve kullanımına kadar geçen sürecin online olarak takibi sağlanarak, üretimi yapılan patlayıcı maddeler için kayıt dışılık ve kaçakçılık yapılması engellenmektedir. Bu sayede, patlayıcı maddelerin yetkisiz kişilerin ve suç örgütlerinin eline geçmesi önlenmiştir. Ayrıca, PATBİS Mermi ve Silah İşlemleri Modülünün tümüyle faaliyete geçmesiyle birlikte bayi ve poligonların Makine Kimya Endüstri Kurumundan (MKEK) mermi almadan önce gerekli olan, ruhsat birimi tarafından yapılan depo tespit işlemleri ve nakil belgesi tanzimi kaldırılmış, sistemden anlık yapılabilen depo stok kontrolü aracılığıyla doğrudan mermi alım usulüne geçilmiştir. MKEK’ den alınan mermilerin nakil işlemlerinde kolluk tarafından “mermi nakil belgesi” düzenlenmemekte, bu belge sistem üzerinden anlık çıktı alınabilen doğrulama kodlu e-nakil belgesi ile gerçekleştirilmektedir.

Bununla birlikte ülkemizde yıllık ortalama 280.000 adet üretilen silah ruhsat kartlarının daha güvenilir olması, günümüz teknolojisiyle uyumlu hale getirilmesi ve silah ruhsat bilgilerinin dijital platformda arşivlenerek takip edilebilirliğinin sağlanması amacıyla geliştirilen ASİP ile yivli silahlar için düzenlenen ruhsat kartları, 6 adete kadar silah bilgisinin tek kartta toplanabildiği, taklit edilebilmesi güç, tahrip ya da tahrif edildiğinde kolayca tespit edilebilmesine imkân sağlayan görsel ve mantıksal birçok güvenlik özelliğine göre yeniden tasarlanarak hizmete sunulmuştur.

Sayın Cumhurbaşkanımızın öncülüğünde başlatılan Dijital Türkiye sürecinde, İçişleri Bakanımızın direktifleriyle Başkanlığımızca yürütülen uygulama ve projelerde dijital dönüşüm süreci hızlandırılarak online gerçekleştirilebilen işlemler artırılmış ve artırılmaya devam etmektedir. Başkanlığımızca yürütülen projelerin, e-Devlet Kapısı üzerinden erişimi ile fiziki belgeye gerek duyulmadan işlem yapılabilmesi amacıyla entegrasyon çalışmaları kapsamında 16 hizmet e-Devlet Kapısı üzerinden sunulmuştur. Başkanlığımız görev alanına giren 48 hizmetin tamamının 2021 yılı sonunda e-Devlet Kapısı üzerinden sunulması için çalışmalarımız devam etmektedir.

Ülkemiz genelinde günümüz itibariyle 867.033 özel güvenlik eğitimi almış, 708.346 özel güvenlik kimlik kartı olan kişi bulunmaktadır. Yıllık ortalama 300.000 kişi Başkanlığımızca düzenlenen özel güvenlik temel ve yenilime eğitimi sınavlarına katılmakta ve bu sınavlarda başarılı olan yaklaşık 200.000 kişi özel güvenlik kimlik kartı almaya hak kazanmaktadır. e-Devlet Kapısı üzerinden gerçekleştirilecek özel güvenlik kimlik kartı başvurusu esnasında gereken tüm veriler ÖGNET sayesinde otomatik olarak doldurularak, başvuru sahibinin onayı ile birlikte valiliklerin özel güvenlik birimlerinde görevli personelin kontrolüne sunulmaktadır. Bu sayede özel güvenlik görevlisi kimlik kartı başvurusuna ilişkin süreçte ortaya çıkan zaman, yol ve belge masrafı gibi kalemlerden büyük ölçüde tasarruf edilmiştir.

Bilindiği üzere devlet tarafından sunulan kamu hizmetlerinden yararlanmak isteyen hedef kitle (vatandaşlar, iş dünyası ve diğer kamu kurumları), Kanunların öngördüğü vergi ve harç gibi yasal yükler dışında yol masrafı, bekleme zamanı gibi öngörülmeyen ek maliyetlere maruz kalmaktadır. Mevzuata uyum faaliyetlerinden kaynaklanan bu yüklere “İdari Yük” denilmektedir. Bunlar görünmeyen maliyetlerdir. 2020 yılı rakamlarına göre; ÖGNET üzerinde 45 farklı bildirim türünden 1.702.372 adet bildirim ve 30 farklı başvuru türünden 983 adet başvuru dijital ortamda yapılarak toplamda 1.703.355 dijital işlem gerçekleştirilerek vatandaş üzerinden 154.704.747 TL idari yük kaldırılmıştır.

Başkanlığımız personeli tarafından 2020 yılı özel güvenlik hizmetlerinde ÖGNET vasıtasıyla elde edilen faydaları ve sektör unsurları tarafından yapılan başvuru ve bildirimlerde maruz kalınan idari yük miktarını konu alan bir akademik çalışma yapılmıştır. Sözü geçen konuya ait bildiri, 25 Haziran 2021 tarihinde 6. Uluslararası Mardin Artuklu Bilimsel Araştırmalar Kongresinde sunulmuş, 18 Temmuz 2021 tarihinde ise ISBN: 978-625-7898-45-4 numaralı kongre kitabında yayınlanmıştır.

2021 yılı sonuna kadar e-Devlet Kapısı üzerinden gerçekleştirilecek özel güvenlik kimlik kartı dijital başvuruları sayesinde vatandaş üzerinden yaklaşık 86.000.000 TL idari yükün kaldırılması beklenmektedir.

Semih AKTAŞOĞLU
Komiser Yardımcısı
Özel Güvenlik Denetleme Başkanlığı