Sigara tiryakiliği, en öldürücü toplumsal zehirlenme olayıdır. Ölüm, sigara yüzünden oluşan hastalıklar sonucu gelişir.

Her bir sigarada vücut için zehirli, tahriş edici, kanser yapıcı ya da kanserin ortaya çıkmasını  kolaylaştırıcı 4000’den fazla kimyasal madde bulunmaktadır. Bunlardan 50 tanesinin doğrudan kansere sebep olduğu ispatlanmıştır.

Kişiyi sigaraya bağımlı hale getiren madde ise nikotindir. Nikotin, ayrıca kalp atışlarını hızlandırır, tansiyonu yükseltir, kanın pıhtılaşma riskini arttırır.

Dumanda bulunan karbonmonoksit gazı, kanın oksijen taşıma kapasitesini azaltır, dokulara yeterli oksijen taşınmasına engel olur, bunun sonucunda sigara içenler egzersiz sırasında daha çabuk yorulurlar.

Sigarayı bırakamayacağınıza düşünmek ya da inanmak çabanızı olumsuz etkileyecektir. Bir bağımlılıktan kurtulmaya çalışacağınızı düşünüm ve karamsarlığa izin vermeyin.

SİGARA NASIL BIRAKILIR?

Boyut olarak ufak gözükse de yarattığı olumsuz durum açısından devasa büyüklükte olan sigarayı bırakmak için birçok çözüm yolu da bulunmaktadır. İnsanın sigarayı bırakmaya kendini şartlaması, sigaranın eninde sonunda bırakılmasına yol açacaktır. Peki, sigara nasıl bırakılır?

Neden sigarayı bıraktığınızın farkında olun. Sigarayı bırakmak için geçerli sebep ya da sebeplerinizi belirleyin. Kendi sağlığınıza ve ekonominize iyi gelmediği gibi, aileniz açısından da maddi ve manevi zararlara yol açabilir.

İlk günden kesin konuşmayın. Sigarayı bırakmaya karar verdiğiniz ilk günde "bu iş kesin bitti" psikolojisine bürünmeyin. Unutulmamalıdır ki, sigara içerdiği yüksek nikotinle yıllar boyunca sizi kendisine alıştırmıştır. Temkinli adım atmakta fayda vardır.
Uzmanlara danışın. Sigara bırakmada yardım almaktan çekinmeyin. Gerekirse konu ile ilgili uzmanlardan, doktorlardan yardım isteyip ilaç önerisi alın.
Psikolojik destek almaya hazır olun. Sigarayı bırakmanın maddi halden ziyade manevi yöne ilişkin bir olgu olması, sigarayı bırakma sürecinde sizi psikolojik olarak sarsıntılara açık hale getirebilir. Bu süreçte aileniz, eşiniz, dostunuz veya çeşitli uzmanlardan psikolojik yardım alabilirsiniz.
 

Çevrenizi sigaralardan arındırın. Çalıştığınız ofiste çekmecenizde veyahut evde masanın üstünde… Sigaranızı bırakmadan önce sigaranızı nerelere koyuyorsanız sigaraları alın ve çöpe atın. Gözünüzün önünde sigara tutmayın.
İlk problemde sigaraya dönmeyin. Günlük hayat içerisinde karşılaştığınız ilk zorlukta sigarayı çözüm yolu olarak görmeyin. Alternatifleri belirleyin. Yürüyüş yapmak, tespih çekmek, çekirdek çitlemek, müzik dinlemek ya da sakız çiğnemek… Doğru olanı belirleyin!
Ödül mekanizması oluşturun. Sigarayı bırakma eyleminden sonra belirli aralıklarla (her geçen hafta, her geçen ay, her geçen yıl gibi) kendinizi ödüllendirin.

SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN İPUÇLARI

• Hedeflediğiniz bırakma gününden 2 hafta önce, katran ve nikotin içeriği düşük bir markaya geçin. Bu, sigara içme davranışınızı değiştirmenize yardımcı olacaktır.
• Her bir sigaranın sadece yarısını için.
• Her gün ilk sigaranızı yakmayı bir saat geciktirin.
• Günün yalnızca tek ya da çift saatlerinde içme kararı alın.
• Kafanızı toplamak" istediğinizde sigara yerine bir bardak meyve suyu için.
• Kül tablalarınızı boşaltmayın. Bu her gün kaç sigara içtiğinizi size hatırlatacak, izmaritlerin görüntü ve kokuları hoş olmayacaktır.
• İçtiğiniz her bir sigaranın farkına varın. Ters elinizi kullanarak, sigarayı farklı bir cebinize ya da her zaman koyduğunuzdan başka yerlere koyarak otomatik olarak sigaraya uzanma davranışınızı kırın.

Sigarayı bırakma evresinde vücutta meydana gelen değişiklikler neler?

• 20 dakika sonra, kan basıncı ve nabız normale döner, el ve ayak dolaşımı düzelir.
• 8 saat sonra, kan oksijen düzeyi normale döner, kalp krizi geçirme riski azalır.
• 24 saat sonra, vücut karbonmonoksitten arınır.
• 48 saat sonra, kandaki nikotin düzeyi azalır, tat ve koku duyusu artar, peptik ülserli hastaların tedaviye verdikleri cevap artar.
• 72 saat sonra, hava yollarının gevşemesi sonucu nefes alıp verme rahatlar, solunum yolları fonksiyon görmeye başladığı için sekresyon miktarı artar, hava yolları kendi kendini temizlemeye çalışır. Enerji düzeyi artar.
• 2-12 hafta sonra, tüm vücuttaki dolaşım düzelir, solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma riski azalır, yürürken yorulma ve tıkanma daha az görülür.
• 3-9 ay sonra, öksürük, kısa aralıklarla nefes alıp verme ve wheezing yani hırıltılı ya da ıslık sesli soluk alıp verme gibi solunum yolu problemleri düzelir, akciğer fonksiyonları yüzde 5-10 oranında artar.
• 12 ay sonra, koroner kalp hastalığı riski yarı yarıya azalır.
• 12-36 ay sonra, mesane kanseri riski yüzde 50 azalır.
• 5 yıl sonra, kalp krizi geçirme riski, yemek borusu ve ağız boşluğu kanserleri riski yüzde 50 azalır.
• 10-15 yıl sonra, kalp krizi geçirme riski hiç içmeyenlerle aynı seviyeye iner, akciğer kanseri riski sigara içenlere göre yüzde 50 azalır.

Sigara bağımlılığınızı ölçün (yanıtların karşısındaki puanlarınızı toplayın)...

FAGERSTORM SİGARA BAĞIMLILIĞI DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
1. Günün ilk sigarasını sabah uyandıktan ne kadar sonra içersiniz?
a. İlk 5 dakika içinde (3 puan)
b. 6-30 dakika içinde (2 puan)
c. 31-60 dakika içinde (1 puan)
d. 1 saatten sonra (0 puan)

2. Sigara içmenin yasak olduğu yerlerde sigara içmemek sizi zorlar mı?
a. Evet (1 puan)
b. Hayır (0 puan)

3. Günün hangi sigarasından vazgeçmek sizin için daha zordur?
a. Sabah ilk içilen sigara (1 puan)
b. Diğer zamanlarda içilen sigaralar (0 puan)

4. Günde kaç adet sigara içiyorsunuz?
a. 31 ve daha fazla (3 puan)
b. 21-30 adet (2 puan)
c. 11-20 adet (1 puan)
d. 10 ve daha az (0 puan)

5. Sabahları günün diğer zamanlarına göre daha fazla sigara içiyor musunuz?
a. Evet (1 puan)
b. Hayır (0 puan)

6. Yatmanızı gerektirecek kadar hasta olduğunuz zamanlarda da sigara içer misiniz?
a. Evet (1 puan)
b. Hayır (0 puan)

Sizin puanınız:

 Bağımlılık düzeyi:

0-2 : Çok düşük       3-4 : Düşük         5 : Orta           6-7 : Yüksek           8-10 : Çok yüksek